29 қазан-2 қараша күндері аралығында Педиатрия және балалар хирургиясы ғылыми орталығында Қазақстан Республикасында балалардағы сирек ауруларды диагностикалау мен емдеудің жаңа стандарттарын енгізу бойынша 2017-2019 жылдарға арналған Жол картасы аясында «Муковисцидоз кезінде тыныс алу жолдарын жаттықтыру және тазалау әдістері» тақырыбында тренинг өтті.
{gallery}05-11-2018{/gallery}
«Муковисцидозбен ауыратын мүгедек балалар» ҚБ қазақстандық муковисцидоз қауымдастығы, Ұлыбританияның «Cystic Fibrosis Worldwide» (CFW) Дүниежүзілік муковисцидоз ұйымы мен Педиатрия және балалар хирургиясы ғылыми орталығының ұйымдастыруымен өткен шараға Қазақстанның барлық өңірлерінен пульмонология бөлімшелерінің физиотерапия дәрігер-мамандары, ЕДТ (емдік дене тәрбиесі) мамандары, пульмонолог дәрігерлер мен мейірбикелер қатысты.
Бір апта бойы өткен тренингті Ұлыбританияның «Грейт Ормонд Стрит» балалар госпиталінің жетекші мамандары Аммани Прасад пен Хелен Дуглас өткізді. Тренинг барысында шетелдік мамандар муковисцидозға шалдыққан науқастарға кинезитерапияны қолдану бойынша қазақстандық дәрігерлер мен мейірбикелерге практикалық оқыту дәрісін жүргізді.
Кинезитерапия – дене шынықтыру арқылы емдеудің бірі бағыты. Гректің kinesis — «қозғалыс» + терапия — «емдеу» сөзінен шыққан, яғни қозғалыс арқылы емдеу дегенді білдіреді. Бұл терапияға дене шынықтыру жаттығуларымен қатар, массаждың барлық түрі, балалар ойындары, созылу әдістері, арнайы аппараттарда жаттығулар арқылы емдеу, тыныс алу, емдік гимнастикасы, сылап-сипау және т.б. емдеу түрлері кіреді. Кинезитерапия емдеу тәсілі дәрігердің қатаң тікелей бақылауымен жүргізілуі керек.
«Тренингке қатысушы мамандар алдағы уақытта муковисцидозға шалдыққан науқас балалардың ата-аналарын осы жаттығуларға үйрете алатын болады. Осында үйренген емдеу әдіс-тәсіл түрлерін көрсете алады. Біліп үйренген кинезитерапия дағдыларын тек қана муковисцидоз кезінде ғана емес, сонымен қатар, бронх-өкпе жүйесінің басқа да аурулары кезінде қолдана алады. Бүгінгі күні кинезитерапия муковисцидозды сәтті емдеудің ең негізгі құраушысының бірі болып табылады. Бүгінгі заманғы кинезитерапия дәрі-дәрмекпен емдеу әсерін айтарлықтай арттырады, сонымен қатар, физикалық жұмысқа қабілеттілігін көтереді, аурудың ағымына оң ықпал ете отырып муковисцидозға шалдыққан науқастардың өмір сапасын жақсартады», дейді қазақстандық муковисцидоз қауымдастығының төрайымы Индира Ізбасарова.
Шараның ашылуында Педиатрия және балалар хирургиясы ғылыми орталығының басшысы Риза Боранбаева кинезитерапия бойынша тренинг пульмонологиялық жағдайдың жақсартатынын және біздің еліміздегі күрделі ауруды емдеуді жақсартуда тағы да бір қадам жасауға мүмкіндік беретіндігін атап өтті.
«Денсаулық сақтау министрлігі сирек ауруларға ерекше назар аударады. Оның ішінде гендік ауруларға жататын муковисцидоз мәселесіне көңіл бөлеміз. Гендік ауруларды анықтау, диагностикалау жылдан-жылға жақсарып келеді. Сирек ауруларына көбіне Алматы, Астана, ШҚО, ОҚО, Алматы, Павлодар және Жамбыл облыстарында анықталуда. Өкінішке орай, муковисцидоз емделмейтін ауру. Соның себебінен, кішкентай пациенттер ересек жасқа жетпей өмірден өтеді. Сондықтан, біздің алдыға қойып отырған мақсатымыз – АҚШ, Еуропа елдеріндегідей кішкентай науқас балалардың өмір сүру ұзақтығын 50 жасқа дейін жеткізу. Сонымен қатар, муковисцидозға шалдыққан балаларды оңалту лайықты деңгейде еместігі маңызды мәселелердің бірі болып отыр. Дәрі-дәрмектермен емдеуден бөлек, оңалту кезеңі, оның ішінде кинезитерапияны жолға қою маңызды. Атап өтерлік жайт, 2011 жылдан бастап муковисцидозға шалдыққан балаларға республикалық бюджет есебінен дәрі-дәрмектер тегін беріліп келеді. Бұл қызметті дамытуда бірқатар нормативтік құжаттар әзірленді. Муковисцидоз бойынша аймақаралық орталықтар ашылады. Бүгінгі шара бұл саланың дамуына ықпал етеді деп сенемін», деді ҚР ДСМ Медициналық көмекті ұйымдастыру департаментінің Ана мен бала денсаулығын сақтау басқармасының жетекшісі Жанар Садуова.
Бүгінгі күні Қазақстанда ресми түрде муковисцидозға шалдыққан 105 науқас тіркелген. Муковисцидоз салдарынан тыныс алу, ас қорыту жүйесі, сонымен қатар ішкі секреция бездері зақымданады. Өкпеде жабысқақ қақырықтың жинақталуынан қайталанатын бронхит пен пневмония туғызатын қабынбалы үдеріс дамиды. Аурудың басты белгілерінің бірі – азапты жөтел туындайды. Нақ осы тыныс алу жеткіліксіздігінен муковисцидозға шалдыққан науқастардың басым бөлігі қаза болады.
Мамандардың айтуынша, муковисцидоз – дәрілік препараттар мен кинезитерапияны өмір бойына қолдануды қажет ететін ауру. Қазіргі кинезитерапия дәрі-дәрмекпен емдеу әсерін айтарлықтай арттырады, өкпедегі газ алмасуын жақсартып, физикалық жұмысқа қабілеттілігін көтереді, аурудың ағымына оң ықпал ете отырып муковисцидозға шалдыққан науқастардың өмірін ұзартады.
Біздің анықтама: Муковисцидоз - тыныс алу және ас қорыту жүйелерін зақымдайтын, денені мутацияға ұшырататын ауыр генетикалық ауру.
«Педиатрия және балалар
хирургиясы ғылыми орталығы»
баспасөз қызметі